Vóór de keizertijd kende men geen thermen. Er bestonden enkel balneae of baden. In 212 werd de opdracht gegeven voor de Thermen van Caracalla. Die thermen waren de 5de dergelijke instelling in Rome, sinds de eerste onder het bewind van Augustus werden gebouwd.
Wie ging er aan de slag voor de echte bouwwerken? - 13 000 krijgsgevangen uit de Schotse campagne van Septimius Severus om het terrein te egaliseren - 6 000 bouwvakkers voor de eigenlijke constructie - 600 marmerwerkers voor de decoratie
Opdracht Hoe waren deze schotse krijgsgevangen in Rome geraakt? Zoek hierover meer informatie in de link naar Septimius Severus.
Materiaal en grootte
Bron 1: Enkele cijfers
GROOTTE - lengte: 330 m - breedte: 330 m - ruïne vandaag: nog 30 m hoog
CAPACITEIT - bezoekers: 2 500 m - baders: 1 600 m
MATERIAAL - 21 miljoen bakstenen - 6300 m² marmer: - grijs graniet uit Egypte - geel marmer uit Numidië - groen en paars porfier uit Spanje en Egypte
ONDERHOUD - ca. 10 000 l water/min - 10 ton hout/dag verstookt
Opdrachten 1. Wat kan je vaststellen over de grootte van het gebouw en de capaciteit van bezoekers? 2. Welke materialen werden voornamelijk gebruikt? 3. Marmer was zeer rijkelijk. Kijk ook eens waar het marmer werd gehaald. Hoe zou de bader dit hebben ervaren? Wat wou men duidelijk maken?
Het gebouw
Bron 2: Grondplan van de thermen van Caracalla.
Bron 3: De dichter Publius Statius gaf een beschrijving van een privé-badinrichting, gelijkaardig aan de thermen van Caracalla Publius Statius (ca. 45 – ca. 96 n.C.) was een Romeins dichter.
"Op de wanden glanst het porfier en het rood dooraderd marmer uit Phrygië*. Er is nauwelijks plaats voor het Laconische** marmer, dat in smalle groene stroken het rode marmer omlijst… Aan het plafond schittert het veelkleurige glasmozaïek met levendige decoratie. En het zonlicht doordrenkt de zalen van bovenaf met zijn stralen tot in alle hoeken."
* Phrygië: landstreek in het westelijk deel van Centraal-Klein-Azië. Na 1200 v.C. zijn de Phrygiërs uit het westen Klein-Azië binnengetrokken, maar het duurde nog tot in de 8ste eeuw v.C. voor zij het tot een centraal rijk hadden gebracht. ** Laconië : landstreek van de Peleponesos die zich situeert in het Zuid-Oosten van Griekenland. De hoofdstad van Laconië is Sparta. Door Laconië vloeit de Eurotasrivier.
Bron 4: Reconstructietekening van het interieur van een badhuis.
Bron 5: Reconstructietekening van het interieur van een badhuis.
Opdrachten 1. Bekijk de structuur van het gebouw op de plattegrond (bron 2). Wat valt op? 2. Met welke elementen werd het badhuis versierd en ingericht (bronnen 2, 3, 4 en 5)? 3. Welke algemene indruk geven de vertrekken op jou?
Verwarming
Bron 6: Reconstructietekening van het hypocaustum, het verwarmingssysteem van de Romeinen.
Bron 7: Foto van een overblijfsel van een hypocaustum.
1. Onder de baden, die op één centrale as lagen, liep een uitgebreid net van gangen. Bestudeer de bovenstaande bronnen en leg uitvoerig uit hoe de Romeinen de baden en het gebouw verwarmden. 2. Hoe heette zulke constructie? 3. Welk bad lag dan vanzelfsprekend het dichtst bij het vuur? Welk bad het verst ervan af? 4. Waarom zou het warmwaterbad naar het zuiden gericht zijn?